ارزدیجیتال Cryptocurrency
ارز دیجیتال نوعی دارایی مالی است که به‌صورت کاملاً دیجیتالی و با هدف انجام تراکنش‌ها و ذخیره ارزش در بستر اینترنت طراحی شده است. برخلاف پول‌های سنتی که به شکل اسکناس و سکه وجود دارند و تحت نظارت بانک‌های مرکزی و دولت‌ها فعالیت می‌کنند، ارزهای دیجیتال فیزیکی نیستند و به شکل کدهای رمزنگاری‌شده در کیف پول‌های دیجیتال ذخیره می‌شوند. این ارزها از شبکه‌ای غیرمتمرکز بهره می‌برند و معمولاً تحت کنترل هیچ نهاد یا سازمانی نیستند.
برای اولین‌بار، بیت‌کوین به‌عنوان اولین و شناخته‌شده‌ترین ارز دیجیتال در سال ۲۰۰۹ معرفی شد و پس از آن هزاران ارز دیجیتال دیگر نیز با اهداف و ویژگی‌های مختلف به وجود آمدند. ارزهای دیجیتال با استفاده از فناوری‌های رمزنگاری و الگوریتم‌های پیشرفته، امنیت و صحت تراکنش‌ها را تضمین می‌کنند و به کاربران امکان می‌دهند که دارایی خود را به‌صورت سریع و بدون واسطه به دیگران منتقل کنند.ارز دیجیتال می‌تواند به‌عنوان یک جایگزین برای پول‌های سنتی عمل کند و به افراد این امکان را بدهد که بدون نیاز به بانک‌ها و نهادهای مالی، تراکنش‌های خود را به‌صورت مستقیم انجام دهند. از آنجایی که ارزهای دیجیتال در شبکه‌ای به نام بلاکچین ثبت می‌شوند، تمامی تراکنش‌ها شفاف و غیرقابل تغییر هستند، که این مسئله باعث افزایش امنیت و کاهش خطر تقلب در این سیستم می‌شود.
ارزدیجیتال چگونه کار می کند؟
رمز ارزها برای اجرای تراکنش‌های خود از مدل‌ها و الگوریتم‌های مختلفی بهره می‌برند که این مدل‌ها نحوه تایید تراکنش‌ها و اعتبارسنجی داده‌ها در شبکه‌های بلاکچین را مشخص می‌کنند. یکی از مشهورترین این مدل‌ها، مدل اثبات کار است که در ارز دیجیتال بیت‌کوین مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مدل، ماینرها یا استخراج‌کنندگان با حل مسائل پیچیده ریاضی و محاسباتی، تراکنش‌ها را تایید می‌کنند و به بلاکچین اضافه می‌کنند. این فرآیند نیاز به منابع محاسباتی فراوان و انرژی زیادی دارد و در ازای تایید تراکنش‌ها، ماینرها پاداش‌هایی به صورت ارز دیجیتال دریافت می‌کنند.این الگوریتم‌ها که به آن‌ها الگوریتم‌های اجماع یا سازوکارهای توافق جمعی گفته می‌شود، نقش مهمی در تعیین نحوه توافق و تصمیم‌گیری در میان مشارکت‌کنندگان شبکه دارند. این الگوریتم‌ها اطمینان حاصل می‌کنند که همه اعضای شبکه در مورد تایید یا رد تراکنش‌ها به توافق رسیده‌اند و هیچ فردی نمی‌تواند به‌طور یک‌جانبه اطلاعات تراکنش‌ها را دستکاری یا تغییر دهد. این سیستم‌ها، به ویژه در شبکه‌های غیرمتمرکز، امنیت و شفافیت را تضمین می‌کنند و موجب می‌شوند که هیچ‌گونه دخالت خارجی از سوی بانک‌ها یا نهادهای دولتی در فرآیند تایید و انتقال ارز وجود نداشته باشد.تراکنش‌های رمز ارزها به‌صورت همتا به همتا (P2P) صورت می‌گیرد، به این معنی که انتقال دارایی دیجیتال مستقیماً بین دو طرف معامله انجام می‌شود و هیچ نیازی به واسطه‌های سنتی مثل بانک‌ها، کارگزاری‌ها یا سایر نهادهای مالی وجود ندارد.
بهترین ارزدیجیتال برای سرمایه گذاری؟
بیت‌کوین (Bitcoin – BTC)
اولین و مشهورترین ارز دیجیتال که توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد. بیت‌کوین به عنوان پادشاه ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود و بیشتر از همه در بازار شناخته شده است.
اتریوم (Ethereum – ETH)
پلتفرم بلاکچین غیرمتمرکز است که امکان اجرای قراردادهای هوشمند (smart contracts) را فراهم می‌کند و ارز دیجیتال آن با نام اتر (ETH) شناخته می‌شود.
لایت‌کوین (Litecoin – LTC)
ارز دیجیتالی است که مشابه بیت‌کوین عمل می‌کند، اما با سرعت تراکنش بالاتر و هزینه کمتر. لایت‌کوین در سال ۲۰۱۱ توسط چارلی لی ایجاد شد.
ریپل (Ripple – XRP)
ریپل بیشتر به عنوان یک سیستم پرداخت دیجیتال و شبکه انتقال ارز استفاده می‌شود. XRP ارز دیجیتال این پلتفرم است که برای تسهیل تراکنش‌های سریع و ارزان میان کشورها طراحی شده است.
کاردانو (Cardano – ADA)
پلتفرمی بلاکچینی است که هدف آن فراهم کردن سیستم‌هایی برای ایجاد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز است. ارز دیجیتال آن با نام ADA شناخته می‌شود.
آیا ارزدیجیتال قانونی است؟
وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال بسته به هر کشور و منطقه متفاوت است. برخی کشورها، مانند آمریکا، کانادا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا، چارچوب قانونی مشخصی برای ارزهای دیجیتال ایجاد کرده‌اند. این کشورها قوانینی نظیر قوانین ضد پولشویی و احراز هویت مشتری برای صرافی‌ها و کسب‌وکارهای مرتبط با ارزهای دیجیتال اجباری کرده‌اند تا از وقوع جرم‌های مالی جلوگیری کنند و اعتماد عمومی را افزایش دهند.
در مقابل، برخی کشورها مانند چین و هند محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های شدیدتری برای ارزهای دیجیتال وضع کرده‌اند. چین که یکی از بزرگ‌ترین بازارهای ارز دیجیتال بود، ابتدا معاملات این ارزها را ممنوع اعلام کرد و در ادامه با اعمال ممنوعیت‌های بیشتر، از جمله ممنوعیت استخراج، صنعت کریپتو را عملاً از بین برد. در هند نیز با وجود افزایش علاقه به ارزهای دیجیتال، دولت قوانین سخت‌گیرانه‌ای را برای معاملات و استفاده از این ارزها وضع کرده است که بر فعالیت‌های مربوطه نظارت می‌کند.
در نتیجه، وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال به‌شدت وابسته به قوانین داخلی هر کشور است و ممکن است در کشورهای مختلف تغییرات زیادی در این زمینه به‌وجود آید.
آیا ارزدیجیتال در ایران قانونی هستند؟
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در ایران به‌طور رسمی غیرقانونی نیستند و خرید، فروش و نگهداری آن‌ها به‌عنوان جرم تعریف نشده است. طبق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی، «هر فعل یا ترک فعلی که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تامینی یا تربیتی باشد، جرم محسوب می‌شود. هیچ عملی را نمی‌توان جرم دانست مگر آنکه برای آن مجازات یا اقدامات تامینی یا تربیتی به موجب قانون تعیین شده باشد.» بنابراین، از آنجا که قانون هیچ‌گونه مجازاتی برای معاملات ارزهای دیجیتال، از جمله بیت کوین، پیش‌بینی نکرده است، نمی‌توان این اقدامات را جرم قلمداد کرد.